Öz
The importance given to tourism activities is increasing in terms of their impact on world economies. Tourism contributes to increasing national income and creating new business areas in many countries. In order to achieve economic growth and development, the support given by countries to international tourism is increasing day by day. The foreign currency needs of countries can be met by the tourism sector. These foreign currencies make significant contributions to the production of goods and services, closing balance of payments deficits, and ensuring economic growth and development. The aim of this study is to examine the effects of international tourism revenues and foreign trade on economic growth for G-20 member countries using dynamic panel data analysis method. Within the scope of the study, dynamic panel data analysis method was used for the period 2007-2019 by considering G-20 member countries. Within the scope of the analysis, estimation was made using the fixed effects model, GMM, GMM robust, system GMM and system GMM robust (resilient error) estimators. As a result of the analysis, it was found that international tourism revenues, foreign trade and total workforce affect economic growth in a statistically positive and significant way.
Anahtar Kelimeler
International Tourism Revenues Foreign Trade Economic Growth GMM Method G-20
Kaynakça
- Akyol, M., Mete, E. (2021). “Çevresel Teknolojik İnovasyonların CO2 Emisyonu Üzerindeki Etkisi: OECD Ülkeleri Örneği”. İstanbul İktisat Dergisi - Istanbul Journal of Economics, 71(2), 569-590.https://doi.org/10.26650/ISTJECON2021-935480
- Arellano, M. Bond, S. (1991). “Some tests specification for panel data: monte carlo evidence and an application to employment equations. The Review of Economic Studies, 58(2), 277-297.
- Arellano, M. Bover, O. (1995). “Another Look at the Instrumental Variable Estimation of Error-Components Models, Journal of Econometrics, 68, 29-51.
- Asandaş, N. Işık, N. (2021). “Ekonomik Kalkınma ve Gelir Dağılımının Yoksulluk Üzerindeki Etkisi: Ekonometrik Bir Analiz”. Aksaray Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(3), 101-116 DOI: 10.52791/aksarayiibd.876865
- Atilla, Y. Kök, R. (2020). “Askeri Harcamaların İktisadi Büyümeye Etkisi: Sistem GMM Yaklaşımı” İzmir İktisat Dergisi, 35(2), 299-316.
- Bhattarai, K. Karmacharya, R. (2022). “Impact of Tourism on Economic Growth of Nepal: Is Tourism-Led Growth Hypothesis Valid for Nepal?”. The Gaze: Journal of Tourism and Hospitality, 13(1), 93-110.
- Blundell, R. Bond, S.(1998), “Initial Conditions and Moment Restrictions in Dynamic Panel Data Models”, Journal of Econometrics 87, 115-143.
- Çetintaş, H. Barışık, S. (2009). “Export, Import and Economic Growth: The Case of Transition Economies”. Transition Studies Review, 15(4), 636-649.
- Durmuş, S. Şahin, D. Beşcanlar, S. (2021). “Gelişmekte Olan Ülkelerde Turizm Gelirleri, Doğrudan Yabancı Yatırımlar ve Ticari Açıklığın Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi”, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi (KMUSEKAD), 23 (41), 517-529 E-ISSN: 2147-7833
- Değer, M. K. Recepoğlu, M. (2016). “Bölgesel Ekonomik Büyüme Üzerinde Dış Ticaretin Etkileri: Türkiye'de Düzey 2 Bölgeleri Üzerine Panel Veri Analizleri (2004-2011)”, Gümühane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 7(18), 13-28.
- Desai, M. A., Foley, C. F., Hines Jr, J. R. (2006). “Capital Controls, Liberalizations, and Foreign Direct Investment”. The Review of Financial Studies, 19(4): 1433-1464.
- Eom, T.H., Lee, S.H. Xu, H. (2008). “Introduction to Panel Data Analysis: Concepts and Practices”. In Miller, G.J. & Yang, K. (Eds.), Handbook of Research Methods in Public Administration (pp. 575594). Middletown, Pennsylvania: CRC Press.
- Efeoğlu, R. Azgün, S. (2020). “Demokrasi ve Ekonomik Kalkınma İlişkisi: Yükselen Ekonomiler Üzerinde Ekonometrik Bir Analiz”, Igdir University Journal of Social Sciences, (23).
- Erdinç, Z. Aydınbaş, G. (2021). “Tarımsal Katma Değer Belirleyicilerinin Panel Veri Analizi”. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(1), 213-232.
- Eroz, S., S., Nazeer, A., Khalid, K., (2020). Financial Development, Tourism and Economic Growth Nexus: An Empirical Evidence from Pakistan. European Online Journal of Natural and Social Sciences, 9( 1), 232-238.
- G-20.(2023). Erişim Adresi :[https://www.g20.org/ ]. (Erişim Tarihi: 21.03.2023).
- Greene, W. H. (2000). Econometric analysis. International edition, New Jersey: Prentice Hall.
- Gül, E. Kamacı, A. (2012). “Dış Ticaretin Büyüme Üzerine Etkileri: Bir Panel Veri Analizi”. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 4 (3), 81-91.
- Hamdan, B. S. (2016). “The Effect of Exports and Imports on Economic Growth in the Arab Countries: A Panel Data Approach. Journal of Economics Bibliography”, 3(1), 100-107.
- Iyoha, M. Okim, A. (2017). “The Impact of Trade on Economic Growth in ECOWAS Countries: Evidence from Panel Data”, CBN Journal of Applied Statistics, 8(1), 23-49
- Katırcıoğlu, S. Katırcıoğlu, S. Altınay, M. (2018). “Interactions Between Tourism and Financial Sector Development: Evidence from Turkey”. The Service Industries Journal, 38(9-10), 519-542
- Khan, A. Bibi, S. Lorenzo, A. Lyu, J. Babar, Z. U. (2020).”Tourism and development in developing economies: A policy implication perspective” Sustainability, 12, 1618, 1-19. https://doi.org/10.3390/su12041618
- Korkmaz, S. Aydın, A. (2015). “Türkiye’de Dış Ticaret-Ekonomik Büyüme İlişkisi: Nedensellik Analizi”. Eskiehir Osmangazi Üniversitesi BF Dergisi, 10(3), 47-76.
- Kozal, E. Ö. Günal, G. G. (2022). “AB’ye Üye Ülkelerde Sanayileşmenin Belirleyicileri: Dinamik Panel Veri Analizi”. Optimum Ekonomi Ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 9(1), 37-56. https://doi.org/10.17541/optimum.946057
- Kumar, B.(2021).”Turizmin Nepal'in Ekonomik Büyümesine Etkisi: Nepal için Turizm Önde Gelen Büyüme Hipotezi Geçerli mi?”, International School of Tourism and Hotel Management, Katmandu, NepalISSN
- Nissan, E., Galindo, M. G., Méndez, M. T. (2011). “Relationship between tourism and economic growth”. The Service Industries Journal, 31(10), 1567-1572. https://doi.org/10.1080/02642069.2010.485636
- OECD (2020). OECD Tourism Trends and Policies. OECD Publishing, Paris.https://www.oecd.org/(Erişim: Tarih: 12.03.2023).
- Ohlan, R., (2017). “The Relationship Between Tourism, Financial Development and Economic Growth in India”. Sciencedirect Future Business Journal, 3, 9-22.
- Pedrana, M. (2013). “Local economic development policies and tourism. An approach to sustaınabılıty and culture”. Regional Science Inquiry Journal, 1, 91-99. https://doi.org/10.24288/jttr.315071
- Rasool, H., Maqbool, S., Tarique, Md. (2021). “The Relationship Between Tourism and Economic Growth Among BRICS Countries: A Panel Cointegration Analysis”. Future Business Journal, 7(1), 1-11.
- Ren, T., Can, M., Paramati, S. R., Fang, J. Wu, W. (2019). “The impact of tourism quality on economic development and environment: Evidence from Mediterranean countries”. Sustainability, 11, 2296, 117. https://doi.org/10.3390/su11082296
- SenGupta, S. (2020). “How Trade Openness Influenced Economic Growth in India: An Empirical Investigation”. Indian Journal of Economics and Development, 8, 14. Doi: https://doi.org/ 10.17485/IJED/v8.21
- Seghir M. A. Belmokaddem, M. Guellil., M. S. Ghouali, Z., Y. (2015). “Tourism SpendingEconomic Growth Causality in 49 Countries: A Dynamic Panel Data Approach”. Procedia Economics and Finance, 23, 1613-1623.
- Shahbaz, M., Benkraiem, R., Miloudi, A., Tiwari, K. A. (2018). “Tourism-Induced Financial Development in Malaysia: New Evidence from the Tourism Development Index”. Tourism Economics, 20(10), 1-22.
- Tatoğlu, F. Y (2013). İleri panel veri analizi: stata uygulamalı. Beta Yayınları. İstanbul.
- Tatoğlu, F. Y. (2018). İleri panel veri analizi. Beta Yayınları. İstanbul.
- Tatoğlu, F. (2020). İleri panel veri analizi. Beta Yayıncılık, İstanbul.
- TİM (Türkiye İhracatçılar Meclisi), (2019). İhracat 2019 Raporu, İstanbul, 1-70s
- Uğur, B. Dallı, T. (2021). “Dış Ticaretin Ekonomik Büyümeye Etkisi: G-20 Ülkeleri Örneği”. Karadeniz Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 2(2), 1-18
- UNWTO (United Nations World Tourism Organization), (2022), 2022 Annual Report, Erişim Adresi :[ https://www.eunwto.org/doi/pdf/10.18111/9789284419807]. (Erişim: Tarih: 12.03.2023).
- World Bank (Dünya Bankası), (2021). World Development Indicators(Dünya Gelişme Göstergeleri), https://databank.worldbank.org/source/world-development-indicators
- World Bank (Dünya Bankası), (2023). World Development İndicator(Dünya Gelişme Göstergeleri). https://databank.worldbank.org/source/world-development-indicators (Erişim: 12.03.2023).
- Yazdi, K., S., Salehi, H., K., Soheilzad M. (2017) “The Relationship Between Tourism, Foreign Direct Investment and Economic Growth: Evidence from Iran”. Current Issues in Tourism, 20(1), 15-26.
- Yerdelen Tatoğlu, F. (2016). Panel veri ekonometrisi, İstanbul: (Stata Uygulamalı), Genişletilmiş 3. Baskı, Beta Basım Yayım Dağıtım,
Öz
Dünya ekonomilerine etkileri bakımından turizm faaliyetlerine verilen önem giderek artmaktadır. Turizm birçok ülkede milli gelirin artmasına ve yeni iş alanlarının ortaya çıkmasına katkı sağlamaktadır. Ekonomik büyüme ve kalkınmanın gerçekleştirilebilmesi için ülkelerin uluslararası turizme verdikleri destek her geçen gün artmaktadır. Ülkelerin ihtiyaç duyduğu döviz turizm sektörü ile karşılanabilmektedir. Bu dövizler mal ve hizmet üretimine, ödemeler dengesi açıklarının kapatılmasına, ekonomik büyüme ve kalkınmanın sağlanmasına önemli katkılar sunmaktadır. Bu çalışmanın amacı, uluslararası turizm gelirleri ve dış ticaretin ekonomik büyüme üzerindeki etkilerini G-20 üyesi ülkeler için dinamik panel veri analizi yöntemiyle incelemektir. Çalışma kapsamında G-20 üyesi ülkeler ele alınarak 2007-2019 dönemi için dinamik panel veri analizi yöntemi kullanılmıştır. Analiz kapsamında, sabit etkiler modeli, GMM, GMM robust, sistem GMM ve sistem GMM robust (dirençli hata) tahmincileri kullanılarak tahmin gerçekleştirilmiştir. Analiz sonucunda, uluslararası turizm gelirleri, dış ticaret ve toplam işgücünün ekonomik büyümeyi istatistiksel olarak pozitif ve anlamlı yönde etkilediği bulgularına ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler
: Uluslararası Turizm Gelirleri Dış ticaret Ekonomik Büyüme GMM Yöntemi G-20
Kaynakça
- Akyol, M., Mete, E. (2021). “Çevresel Teknolojik İnovasyonların CO2 Emisyonu Üzerindeki Etkisi: OECD Ülkeleri Örneği”. İstanbul İktisat Dergisi - Istanbul Journal of Economics, 71(2), 569-590.https://doi.org/10.26650/ISTJECON2021-935480
- Arellano, M. Bond, S. (1991). “Some tests specification for panel data: monte carlo evidence and an application to employment equations. The Review of Economic Studies, 58(2), 277-297.
- Arellano, M. Bover, O. (1995). “Another Look at the Instrumental Variable Estimation of Error-Components Models, Journal of Econometrics, 68, 29-51.
- Asandaş, N. Işık, N. (2021). “Ekonomik Kalkınma ve Gelir Dağılımının Yoksulluk Üzerindeki Etkisi: Ekonometrik Bir Analiz”. Aksaray Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(3), 101-116 DOI: 10.52791/aksarayiibd.876865
- Atilla, Y. Kök, R. (2020). “Askeri Harcamaların İktisadi Büyümeye Etkisi: Sistem GMM Yaklaşımı” İzmir İktisat Dergisi, 35(2), 299-316.
- Bhattarai, K. Karmacharya, R. (2022). “Impact of Tourism on Economic Growth of Nepal: Is Tourism-Led Growth Hypothesis Valid for Nepal?”. The Gaze: Journal of Tourism and Hospitality, 13(1), 93-110.
- Blundell, R. Bond, S.(1998), “Initial Conditions and Moment Restrictions in Dynamic Panel Data Models”, Journal of Econometrics 87, 115-143.
- Çetintaş, H. Barışık, S. (2009). “Export, Import and Economic Growth: The Case of Transition Economies”. Transition Studies Review, 15(4), 636-649.
- Durmuş, S. Şahin, D. Beşcanlar, S. (2021). “Gelişmekte Olan Ülkelerde Turizm Gelirleri, Doğrudan Yabancı Yatırımlar ve Ticari Açıklığın Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi”, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi (KMUSEKAD), 23 (41), 517-529 E-ISSN: 2147-7833
- Değer, M. K. Recepoğlu, M. (2016). “Bölgesel Ekonomik Büyüme Üzerinde Dış Ticaretin Etkileri: Türkiye'de Düzey 2 Bölgeleri Üzerine Panel Veri Analizleri (2004-2011)”, Gümühane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 7(18), 13-28.
- Desai, M. A., Foley, C. F., Hines Jr, J. R. (2006). “Capital Controls, Liberalizations, and Foreign Direct Investment”. The Review of Financial Studies, 19(4): 1433-1464.
- Eom, T.H., Lee, S.H. Xu, H. (2008). “Introduction to Panel Data Analysis: Concepts and Practices”. In Miller, G.J. & Yang, K. (Eds.), Handbook of Research Methods in Public Administration (pp. 575594). Middletown, Pennsylvania: CRC Press.
- Efeoğlu, R. Azgün, S. (2020). “Demokrasi ve Ekonomik Kalkınma İlişkisi: Yükselen Ekonomiler Üzerinde Ekonometrik Bir Analiz”, Igdir University Journal of Social Sciences, (23).
- Erdinç, Z. Aydınbaş, G. (2021). “Tarımsal Katma Değer Belirleyicilerinin Panel Veri Analizi”. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(1), 213-232.
- Eroz, S., S., Nazeer, A., Khalid, K., (2020). Financial Development, Tourism and Economic Growth Nexus: An Empirical Evidence from Pakistan. European Online Journal of Natural and Social Sciences, 9( 1), 232-238.
- G-20.(2023). Erişim Adresi :[https://www.g20.org/ ]. (Erişim Tarihi: 21.03.2023).
- Greene, W. H. (2000). Econometric analysis. International edition, New Jersey: Prentice Hall.
- Gül, E. Kamacı, A. (2012). “Dış Ticaretin Büyüme Üzerine Etkileri: Bir Panel Veri Analizi”. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 4 (3), 81-91.
- Hamdan, B. S. (2016). “The Effect of Exports and Imports on Economic Growth in the Arab Countries: A Panel Data Approach. Journal of Economics Bibliography”, 3(1), 100-107.
- Iyoha, M. Okim, A. (2017). “The Impact of Trade on Economic Growth in ECOWAS Countries: Evidence from Panel Data”, CBN Journal of Applied Statistics, 8(1), 23-49
- Katırcıoğlu, S. Katırcıoğlu, S. Altınay, M. (2018). “Interactions Between Tourism and Financial Sector Development: Evidence from Turkey”. The Service Industries Journal, 38(9-10), 519-542
- Khan, A. Bibi, S. Lorenzo, A. Lyu, J. Babar, Z. U. (2020).”Tourism and development in developing economies: A policy implication perspective” Sustainability, 12, 1618, 1-19. https://doi.org/10.3390/su12041618
- Korkmaz, S. Aydın, A. (2015). “Türkiye’de Dış Ticaret-Ekonomik Büyüme İlişkisi: Nedensellik Analizi”. Eskiehir Osmangazi Üniversitesi BF Dergisi, 10(3), 47-76.
- Kozal, E. Ö. Günal, G. G. (2022). “AB’ye Üye Ülkelerde Sanayileşmenin Belirleyicileri: Dinamik Panel Veri Analizi”. Optimum Ekonomi Ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 9(1), 37-56. https://doi.org/10.17541/optimum.946057
- Kumar, B.(2021).”Turizmin Nepal'in Ekonomik Büyümesine Etkisi: Nepal için Turizm Önde Gelen Büyüme Hipotezi Geçerli mi?”, International School of Tourism and Hotel Management, Katmandu, NepalISSN
- Nissan, E., Galindo, M. G., Méndez, M. T. (2011). “Relationship between tourism and economic growth”. The Service Industries Journal, 31(10), 1567-1572. https://doi.org/10.1080/02642069.2010.485636
- OECD (2020). OECD Tourism Trends and Policies. OECD Publishing, Paris.https://www.oecd.org/(Erişim: Tarih: 12.03.2023).
- Ohlan, R., (2017). “The Relationship Between Tourism, Financial Development and Economic Growth in India”. Sciencedirect Future Business Journal, 3, 9-22.
- Pedrana, M. (2013). “Local economic development policies and tourism. An approach to sustaınabılıty and culture”. Regional Science Inquiry Journal, 1, 91-99. https://doi.org/10.24288/jttr.315071
- Rasool, H., Maqbool, S., Tarique, Md. (2021). “The Relationship Between Tourism and Economic Growth Among BRICS Countries: A Panel Cointegration Analysis”. Future Business Journal, 7(1), 1-11.
- Ren, T., Can, M., Paramati, S. R., Fang, J. Wu, W. (2019). “The impact of tourism quality on economic development and environment: Evidence from Mediterranean countries”. Sustainability, 11, 2296, 117. https://doi.org/10.3390/su11082296
- SenGupta, S. (2020). “How Trade Openness Influenced Economic Growth in India: An Empirical Investigation”. Indian Journal of Economics and Development, 8, 14. Doi: https://doi.org/ 10.17485/IJED/v8.21
- Seghir M. A. Belmokaddem, M. Guellil., M. S. Ghouali, Z., Y. (2015). “Tourism SpendingEconomic Growth Causality in 49 Countries: A Dynamic Panel Data Approach”. Procedia Economics and Finance, 23, 1613-1623.
- Shahbaz, M., Benkraiem, R., Miloudi, A., Tiwari, K. A. (2018). “Tourism-Induced Financial Development in Malaysia: New Evidence from the Tourism Development Index”. Tourism Economics, 20(10), 1-22.
- Tatoğlu, F. Y (2013). İleri panel veri analizi: stata uygulamalı. Beta Yayınları. İstanbul.
- Tatoğlu, F. Y. (2018). İleri panel veri analizi. Beta Yayınları. İstanbul.
- Tatoğlu, F. (2020). İleri panel veri analizi. Beta Yayıncılık, İstanbul.
- TİM (Türkiye İhracatçılar Meclisi), (2019). İhracat 2019 Raporu, İstanbul, 1-70s
- Uğur, B. Dallı, T. (2021). “Dış Ticaretin Ekonomik Büyümeye Etkisi: G-20 Ülkeleri Örneği”. Karadeniz Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 2(2), 1-18
- UNWTO (United Nations World Tourism Organization), (2022), 2022 Annual Report, Erişim Adresi :[ https://www.eunwto.org/doi/pdf/10.18111/9789284419807]. (Erişim: Tarih: 12.03.2023).
- World Bank (Dünya Bankası), (2021). World Development Indicators(Dünya Gelişme Göstergeleri), https://databank.worldbank.org/source/world-development-indicators
- World Bank (Dünya Bankası), (2023). World Development İndicator(Dünya Gelişme Göstergeleri). https://databank.worldbank.org/source/world-development-indicators (Erişim: 12.03.2023).
- Yazdi, K., S., Salehi, H., K., Soheilzad M. (2017) “The Relationship Between Tourism, Foreign Direct Investment and Economic Growth: Evidence from Iran”. Current Issues in Tourism, 20(1), 15-26.
- Yerdelen Tatoğlu, F. (2016). Panel veri ekonometrisi, İstanbul: (Stata Uygulamalı), Genişletilmiş 3. Baskı, Beta Basım Yayım Dağıtım,
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Uygulamalı Makro Ekonometri |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 29 Nisan 2024 |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Nisan 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 Sayı: 46 |
