Öz
Afetler toplumları ekonomik, sosyal ve fiziksel yönden etkileyen, insan hayatını psikolojik ve sosyal yönden durduran, imkanların yetersiz kaldığı insan kaynaklı ve doğal sebepli olağanüstü olaylardır. Afetler yaşlıları, kronik hastalığı olanları ve engellileri diğer bireylere oranla daha fazla etkiler. En savunmasız grup olarak yaşlıları görebiliriz. Afetlerle ilgili araştırmalarda yaşlı bireylerin afetlere bağlı ölüm ve hastalık riski daha yüksek olduğu görülmüştür. Afet durumlarındaki sıcak-soğuk hava koşullarına ve salgınlara kronik hastalığı olan yaşlılar diğer bireylere göre daha savunmasız yakalanırlar. Afet öncesi hazırlıkların yetersizliği yaşlı bireylerin barınma, kötü beslenme, tahliye ve ekonomik sıkıntılar gibi problemler yaşamasına neden olmaktadır. Bu derlemede yaşlı/özel gereksinimli bireylerin kronik hastalıkları, kırılganlıkları, fiziksel engelleri nedeniyle afet ve acil durumlarda hizmet planlamasının nasıl olması gerektiğine yer verilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Özel gereksinimli bireyler yaşlılar afet acil durum planlama Individuals with special needs the elderly disaster emergency planning
Destekleyen Kurum
EGE ÜNİVERSİTESİ
Proje Numarası
NONE
Teşekkür
TEŞEKKÜR EDERİM.
Kaynakça
- AFAD. (2012). Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP). https://www.afad.gov.tr/upload/Node/2419/files/Afet_Mud_Pl_ResmiG_20122013.pdf, 24.12.2021. American Red Cross. (2009). DISASTER PREPAREDNESS For Seniors By Seniors, ss:1-30.
- https://www.redcross.org/content/dam/redcross/atg/PDF_s/Preparedness___Disaster_Recov ery/Disaster_Preparedness/Disaster_Preparedness_for_Srs-English.revised_7-09.pdf, 24.12.2021. AOF. (2021). Özel gereksinimli bireyler için afet ve acil durum yönetimi. www.aof.sorular.net/ozet/ozel-gereksinimli-bireyler-icin-afet-ve-acil-durum-yonetimi, 24.12.2021.
- Arpacı F. (2005). Farklı Boyutlarıyla Yaşlılık, Türkiye İşçi Emeklileri Derneği Eğitim ve Kültür Yayınları, Ankara.
- Baggett, J. (2006). Florida disasters and chronic disease conditions. Preventing chronic disease, 3(2).
- Can, G. (1990). Emeklilik ve Yaşlılık Dönemi Uyum Sorunları. Kurgu Dergisi, Sayı:8, 633-637.
- Çakır, Ö, Atalay, G. (2020). Afetlerde Özel Gereksinimli Grup Olarak Yaşlılar. Resilience, 4 (1), 169-186. DOI: 10.32569/resilience.630540 disease, 3(2).
- Hazer O. (2009). Yaşlanan Nüfusta Yaşlılık ve Ailede Bakım, Dün, Bugün ve Yarın Yaşlılık içinde, Yaşlılık Platformu, Ankara. 145-160.
- Işık Ö, Aydınlıoğlu HM, Koç S, Gündoğdu O, Korkmaz G, Ay A. (2012). Afet Yönetimi ve Afet Odaklı Sağlık Hizmetleri. Okmeydanı Tıp Dergisi, 28 (2), 82-123.
- Koyuncu, M, Koyuncu, S. (2016). Osmanlıda Afet Yönetimi. Çağdaş Tıp Dergisi, 6 (4), 378-381. Nations Office for Disaster Risk Reduction, Geneva. Retrieved from http://www.preventionweb.net/files/43291_sendaiframeworkfordrren.pdf, 24.11.2021.
- Tezel A. (2015), http://acikders.ankara.edu.tr/ Toplumda Risk Grupları (İncinebilir Gruplar), 24.12.2021. TÜİK. (2019). Hayat Tabloları Raporu, Sayı: 30712. UNISDR. (2015). The Sendai framework for disaster risk reduction 2NHK NEWSLINE from Tokyo (2019). https://www3.nhk.or.jp/nhkworld/nhknewsline/backstories/helpmark/, 24.12.2021.
Öz
Disasters are human-induced and natural-caused extraordinary events that affect societies economically, socially and physically, stop human life psychologically and socially, and where opportunities are insufficient. Disasters affect the elderly, those with chronic diseases and the disabled more than other individuals. We can see the elderly as the most vulnerable group. Studies on disasters have shown that older individuals have a higher risk of death and disease related to disasters. Elderly people with chronic diseases are more vulnerable to hot-cold weather conditions and epidemics in disaster situations than other individuals. Inadequate pre-disaster preparations cause elderly individuals to experience problems such as shelter, malnutrition, evacuation and economic difficulties. In this review, it is discussed how service planning should be in disaster and emergency situations due to chronic diseases, fragility and physical disabilities of elderly/special needs individuals.
Anahtar Kelimeler
Individuals with special needs the elderly disaster emergency planning
Proje Numarası
NONE
Kaynakça
- AFAD. (2012). Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP). https://www.afad.gov.tr/upload/Node/2419/files/Afet_Mud_Pl_ResmiG_20122013.pdf, 24.12.2021. American Red Cross. (2009). DISASTER PREPAREDNESS For Seniors By Seniors, ss:1-30.
- https://www.redcross.org/content/dam/redcross/atg/PDF_s/Preparedness___Disaster_Recov ery/Disaster_Preparedness/Disaster_Preparedness_for_Srs-English.revised_7-09.pdf, 24.12.2021. AOF. (2021). Özel gereksinimli bireyler için afet ve acil durum yönetimi. www.aof.sorular.net/ozet/ozel-gereksinimli-bireyler-icin-afet-ve-acil-durum-yonetimi, 24.12.2021.
- Arpacı F. (2005). Farklı Boyutlarıyla Yaşlılık, Türkiye İşçi Emeklileri Derneği Eğitim ve Kültür Yayınları, Ankara.
- Baggett, J. (2006). Florida disasters and chronic disease conditions. Preventing chronic disease, 3(2).
- Can, G. (1990). Emeklilik ve Yaşlılık Dönemi Uyum Sorunları. Kurgu Dergisi, Sayı:8, 633-637.
- Çakır, Ö, Atalay, G. (2020). Afetlerde Özel Gereksinimli Grup Olarak Yaşlılar. Resilience, 4 (1), 169-186. DOI: 10.32569/resilience.630540 disease, 3(2).
- Hazer O. (2009). Yaşlanan Nüfusta Yaşlılık ve Ailede Bakım, Dün, Bugün ve Yarın Yaşlılık içinde, Yaşlılık Platformu, Ankara. 145-160.
- Işık Ö, Aydınlıoğlu HM, Koç S, Gündoğdu O, Korkmaz G, Ay A. (2012). Afet Yönetimi ve Afet Odaklı Sağlık Hizmetleri. Okmeydanı Tıp Dergisi, 28 (2), 82-123.
- Koyuncu, M, Koyuncu, S. (2016). Osmanlıda Afet Yönetimi. Çağdaş Tıp Dergisi, 6 (4), 378-381. Nations Office for Disaster Risk Reduction, Geneva. Retrieved from http://www.preventionweb.net/files/43291_sendaiframeworkfordrren.pdf, 24.11.2021.
- Tezel A. (2015), http://acikders.ankara.edu.tr/ Toplumda Risk Grupları (İncinebilir Gruplar), 24.12.2021. TÜİK. (2019). Hayat Tabloları Raporu, Sayı: 30712. UNISDR. (2015). The Sendai framework for disaster risk reduction 2NHK NEWSLINE from Tokyo (2019). https://www3.nhk.or.jp/nhkworld/nhknewsline/backstories/helpmark/, 24.12.2021.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Birinci Basamak Sağlık Hizmetleri |
| Bölüm | Derleme |
| Yazarlar | |
| Proje Numarası | NONE |
| Yayımlanma Tarihi | 4 Mayıs 2023 |
| Gönderilme Tarihi | 21 Kasım 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 8 Sayı: 1 |
