Öz
Capitalist culture is the product of a structure that began to produce itself through images with the widespread use of mass media. This empire of images, which is an important factor in capital accumulation reaching gigantic dimensions, was called spectacle by Guy Debord. The Situationist International, founded in 1957, became an important representative of the new anti-consumerist avant-garde art approach. He declared war on the bourgeois aesthetics of daily life by using the detournement principle of situationism, which we can say led the movements that came after him. By the end of the 20th century, anti-consumptionism was replaced by the Canadian-based culture jamming. The official publication of cultural jamming, which publishes periodicals under the roof of an organization like almost every art and political movement, is the magazine called Adbusters. The culture jamming movement, which reveals the texts and defacement practices of daily life with the knowledge it draws from situationism, aims to jam the media messages of capital. Trying to keep up with the current, Adbusters magazine always wants to make culture jammers a part of the participatory process. The most effective event of this participatory process for the magazine was leading the Occupy Wall Street protests as a social movement. In this study, the influence of the Situationist International on the formation of the intellectual background of the culture jamming movements will be examined and the similarities of the two movements in question will be discussed.
Anahtar Kelimeler
Situationism Culture Jamming Detournement Adbusters Spectacle
Kaynakça
- Artun, A. (2019). Kuramda avangard ve Bürger’in avangard Kuramı, Avangard kuramı (2. Baskı, s. 7-31) içinde.: İletişim Yayınları.
- Bishop, C. (2018). Yapay cehennemler: Katılımcı sanat ve izleyici politikası. (1. Baskı). (M. Haydaroğlu, Çev.). Koç Üniversitesi Yayınları.
- Bratich, J. (2017). Memes, movements, and meteorology: Occupy Wall Street and new mutations in culture jamming. Culture jamming: Activism and the art of cultural resistance (s. 322-347) içinde. New York University Press.
- Clark, T. (2017). Sanat ve propaganda: Kitle kültürü çağında politik imge. (2. Baskı). (E. Hoşsucu, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
- Debord, G. (2006). Report on the construction of situations and on the international situationist tendency's conditions of organization and action. (K. Knabb Ed. ve Çev.), Situationist international anthology (s. 25-43) içinde. Kanada: Bureau of Public Secrets.
- Debord, G. (2017). Gösteri toplumu. (7. Baskı). (A. Emekçi, & O. Taşkent, Çev.). Ayrıntı Yayınları Delaure, M. & M. Fink (Ed.). (2017). Culture Jamming: Activism and The Art of Cultural Resistance. New York University Press.
- Dery, M. (2017). “Culture Jamming: Hacking, Slashing, and Sniping in the Empire of Signs”, Culture Jamming: Activism and The Art of Cultural Resistance içinde. New York University Press. 39-62.
- Foster, H. (1985). Recoding: Art, Politics and Cultural Politics. Seattle: Bay Press.
- Gilman-Opalsky, G. (2013). Unjamming the Insurrectionary Imagination: Rescuing Détournement from the Liberal Complacencies of Culture Jamming. Theory in Action. 6.3. 1-34. http://transformativestudies.org/wp-content/uploads/10.3798tia.1937-0237.13019.pdf (Erişim Tarihi: 29 Ağustos 2019).
- Heath J. & Potter, A. (2012) İsyan Pazarlanıyor: Kültür Neden Parazitlenemez. (Tosun, T. çev.). Ayrıntı Yayınları. Kanngieser, A. (2015). “Uzman ‘Getto’sundan Çıkmak: Radikal Politikada Performatif Karşılaşmalar”, Küresel Ayaklanmalar Çağında Direniş ve Estetik. (A. Kuryel ve B.Ö. Fırat der). İletişim Yayıncılık.
- Klein, N. (2012). No logo. ( Uysal, N.(çev.). Bilgi Yayınları.
- Knabb, K. (2006). Detournement as Negation and Prelude. (Knabb, K, Eds). Situationist International Anthology. Nu 1, Bureau of Public Secrets.
- Lasn, K. (2004). Kültür bozumu. (Pekman, C. ve Ilgaz, A. çev.). Bağımsız Yayınlar.
- Levine, M. (2017). Putting the ‘Jamming’ into Culture Jamming: Theory, Praxis, and Cultural Production during the Arab Spring, Culture Jamming: Activism and The Art of Cultural Resistance içinde. New York University Press. s. 113-132
- Malitz, Z. (2015:30). “Taktik: Detournement/Kültür Bozumu”, Bela İyidir: Devrim Kılavuzu. A. Boyd ve D.O. Mitchell (drl). İstanbul: Bilgi Yayınları.
- Marcus, G. (2013). Ruj Lekesi: Yirminci Yüzyılın Gizli Tarihi. (Koca, G. Çev.), Ayrıntı Yayınları Ranciere, J. (2015). Özgürleşen seyirci. (Şaman, E.B. çev.), Metis.
- Sitüasyonist Enternasyonal. (2008). Sitüasyonist Enternasyonale Temel Giriş. Nu.1, Altıkırkbeş Yayın.
- Vaneigem, R. (1996). Gençler için hayat bilgisi el kitabı: gündelik hayatta devrim. (A. Çakıroğlu ve I. Ergüden, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
Öz
Kapitalist kültür kitle iletişim araçlarının yaygınlaşmasıyla imajlar aracılığıyla kendini üretmeye başlamış bir yapının ürünüdür. Sermaye birikiminin devasa boyutlara ulaşmasında önemli bir etken olan bu imajlar imparatorluğu Guy Debord tarafından gösteri olarak adlandırılmıştır. Sermaye ilk birikimden bu yana neden olduğu yaratıcı yıkıma karşı direnişlerle karşılaşmış değişen sadece direniş yöntemleri olmuştur. 1957’de kurulan Sitüasyonist Enternasyonal de tüketim karşıtı yeni avangart sanat anlayışının önemli bir temsilcisi olmuştur. Kendisinden sonra gelen akımlara da önderlik ettiğini söyleyebileceğimiz sitüasyonizmin saptırma (detournement) ilkesini kullanarak gündelik hayatın burjuva estetiğine bir savaş açmıştır. 20. yüzyılın sonu ile birlikte tüketim karşıtlığı yerini Kanada merkezli kültür bozumu akımına bırakmıştır. Hemen hemen her sanat ve politik akım gibi bir örgüt çatısı altında süreli yayın yapan kültür bozumunun resmi yayını Adbusters adlı dergidir. Sitüasyonizmden aldığı birikimle gündelik hayata dair metinlerini ve tahrifat pratiklerini ortaya koyan kültür bozumu akımı sermayenin medya mesajlarını bozuma uğratmayı amaçlamaktadır. Güncel olanı yakalamaya çalışan Adbusters dergisi kültür bozucuları her daim katılımcı sürecin bir parçası yapmak istemektedir. Bu katılımcı sürecin dergi için en etkili olduğu olay bir toplumsal hareket olarak Wall Street’i İşgal Et eylemlerine önderlik etmesidir. Bu çalışmada kültür bozumu akımının düşünsel arka planının oluşmasında Sitüasyonist Enternasyonal’in etkisi irdelenecek ve söz konusu iki akımın benzerlikleri ele alınacaktır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Artun, A. (2019). Kuramda avangard ve Bürger’in avangard Kuramı, Avangard kuramı (2. Baskı, s. 7-31) içinde.: İletişim Yayınları.
- Bishop, C. (2018). Yapay cehennemler: Katılımcı sanat ve izleyici politikası. (1. Baskı). (M. Haydaroğlu, Çev.). Koç Üniversitesi Yayınları.
- Bratich, J. (2017). Memes, movements, and meteorology: Occupy Wall Street and new mutations in culture jamming. Culture jamming: Activism and the art of cultural resistance (s. 322-347) içinde. New York University Press.
- Clark, T. (2017). Sanat ve propaganda: Kitle kültürü çağında politik imge. (2. Baskı). (E. Hoşsucu, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
- Debord, G. (2006). Report on the construction of situations and on the international situationist tendency's conditions of organization and action. (K. Knabb Ed. ve Çev.), Situationist international anthology (s. 25-43) içinde. Kanada: Bureau of Public Secrets.
- Debord, G. (2017). Gösteri toplumu. (7. Baskı). (A. Emekçi, & O. Taşkent, Çev.). Ayrıntı Yayınları Delaure, M. & M. Fink (Ed.). (2017). Culture Jamming: Activism and The Art of Cultural Resistance. New York University Press.
- Dery, M. (2017). “Culture Jamming: Hacking, Slashing, and Sniping in the Empire of Signs”, Culture Jamming: Activism and The Art of Cultural Resistance içinde. New York University Press. 39-62.
- Foster, H. (1985). Recoding: Art, Politics and Cultural Politics. Seattle: Bay Press.
- Gilman-Opalsky, G. (2013). Unjamming the Insurrectionary Imagination: Rescuing Détournement from the Liberal Complacencies of Culture Jamming. Theory in Action. 6.3. 1-34. http://transformativestudies.org/wp-content/uploads/10.3798tia.1937-0237.13019.pdf (Erişim Tarihi: 29 Ağustos 2019).
- Heath J. & Potter, A. (2012) İsyan Pazarlanıyor: Kültür Neden Parazitlenemez. (Tosun, T. çev.). Ayrıntı Yayınları. Kanngieser, A. (2015). “Uzman ‘Getto’sundan Çıkmak: Radikal Politikada Performatif Karşılaşmalar”, Küresel Ayaklanmalar Çağında Direniş ve Estetik. (A. Kuryel ve B.Ö. Fırat der). İletişim Yayıncılık.
- Klein, N. (2012). No logo. ( Uysal, N.(çev.). Bilgi Yayınları.
- Knabb, K. (2006). Detournement as Negation and Prelude. (Knabb, K, Eds). Situationist International Anthology. Nu 1, Bureau of Public Secrets.
- Lasn, K. (2004). Kültür bozumu. (Pekman, C. ve Ilgaz, A. çev.). Bağımsız Yayınlar.
- Levine, M. (2017). Putting the ‘Jamming’ into Culture Jamming: Theory, Praxis, and Cultural Production during the Arab Spring, Culture Jamming: Activism and The Art of Cultural Resistance içinde. New York University Press. s. 113-132
- Malitz, Z. (2015:30). “Taktik: Detournement/Kültür Bozumu”, Bela İyidir: Devrim Kılavuzu. A. Boyd ve D.O. Mitchell (drl). İstanbul: Bilgi Yayınları.
- Marcus, G. (2013). Ruj Lekesi: Yirminci Yüzyılın Gizli Tarihi. (Koca, G. Çev.), Ayrıntı Yayınları Ranciere, J. (2015). Özgürleşen seyirci. (Şaman, E.B. çev.), Metis.
- Sitüasyonist Enternasyonal. (2008). Sitüasyonist Enternasyonale Temel Giriş. Nu.1, Altıkırkbeş Yayın.
- Vaneigem, R. (1996). Gençler için hayat bilgisi el kitabı: gündelik hayatta devrim. (A. Çakıroğlu ve I. Ergüden, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Reklamcılık (Diğer) |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Aralık 2023 |
| Gönderilme Tarihi | 29 Kasım 2023 |
| Kabul Tarihi | 14 Aralık 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 |