Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

GÜNÜMÜZ İRAN SİNEMASI’NDA BİR “ÖTEKİ’’: AFGANLI MÜLTECİLER

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 1, 26 - 45, 30.06.2020

Öz

Göç eylemi sadece bedenen bir yerden ayrılmak veya gelmek üzerinden değil ekonomi, kültür, kimlik gibi çeşitli faktörel değişkenlerden yola çıkılarak değerlendirildiği için birçok alanın araştırma konusu haline gelmiştir. Bu çalışmanın konusu da göç ve öteki olgusu ekseninde İran Sineması’ndaki Afganlı mültecilerdir. 1850’lerde doğal afet ve ekonomik koşullar nedeniyle İran’a ilk göçünü gerçekleştiren Afganlı mülteciler, bu ülkeye en büyük göç hareketini ise 1979 yılındaki Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği işgalinden sonra yapmıştır. Sınır komşusunun sürekli göçleriyle artan İran nüfusu, bu önemli toplumsal hareketin izdüşümlerini sinemaya da yansıtmıştır. Son dönem İran Sineması’na konu olan Afganlı mültecileri ele alması nedeniyle amaçsal örneklem dâhilinde seçilen iki film Baran (2001) ve Heiran (2009), bu çalışmada göç ve öteki olguları özelinde nitel yöntemlerden içerik analizi yöntemi ile incelenmiştir. İran Sineması’nda Afganlı mültecilerin öteki sorunsalı özelinde nasıl ele alındığını tespit etmeyi amaçlayan çalışma, bu alanda yapılan tek çalışma olması nedeniyle de önem teşkil etmektedir. Çalışma sonucunda filmlerde Afganlı mültecilerin “öteki” olarak İranlılarla güçlü sosyal ilişkiler kuramayan, güç şartlarda istihdam, sağlık ve eğitim gibi hizmetlerden faydalandırılmayan madun kesim olarak yansıtıldıkları bulgularına erişilmiştir.

Kaynakça

  • Alıcı, B. (2015). Aksanlı Sinemada Bahman Ghobadi: Anavatanımın Şarkıları Filmi İncelemesi. F. Aydoğan (Ed.). İçinde İletişim Çalışmaları. (259-279). İstanbul: Derin Yayınları. Arvas, N. (2016). Hollywood Sinemasında Öteki Sorunsalı Bağlamında Müslüman Kimlik Temsili. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Birleşmiş Milletler Uluslararası Göç Örgütü (IOM) (2019). 2018 Dünya Göç Raporu’nda Öne Çıkanlar. Kamuda Sosyal Politika. Yıl:12, 38, 34-41. Bozbeyoğlu, E. (2015). Mülteciler ve İnsan Hakları. Hacettepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Kültürel Çalışmalar Dergisi: Moment, 2 (1), 60-80. Çınarlı, Ö. (2016) İran’ın Afganistan’daki İç Savaşa Yönelik Dış Politikası. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8 (2).75-84 Deniz, O. (2015). Ortadoğu ve Asya Kökenli Göçmenlerin Göç Güzergâhında Türkiye Opsiyonu. Sosyoloji Divanı. 6, 209-231 Doğan, H. (2016). İdeolojik Bir Kurgu ve Ötekileştirme Referansı Olarak ‘İnsan Doğası’: Bartın Romanları Örneği. AÜDTCF: Antropoloji Dergisi, 31, 141-158 Efil, Ş. (2016). Kendini ‘Öteki’nde Fark Etmek: Ben-Öteki İlişkisinin Felsefî Uzantıları. İnönü Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 5(2), 51-66 Ekici, S. ve Tuncel, G. (2015). Göç ve İnsan. Birey ve Toplum. 5(9). 9-22 Frankenberg, G. (1994). "Zur Alchemie von Recht und Fremdheit. Die Fremden als juridische Konstruktion". Balke, F. v.d. (Der.), Schwierige Fremdheit. Über Integration und Ausgrenzung in Einwanderungsländern, Frankfurt/M.: Suhrkamp. Güllüoğlu, M. (2019). Göç. Mültecilik ve İnsani Yardım. Kamuda Sosyal Politika. Yıl: 12, 38, 12-15. Hsieh, H. F. ve S. E. Shannon (2005). Three Approaches to Qualitative Content Analysis. Qualitative Health Research, 15(9), 1277-1288. Kaçar, F. (2018). Kimlik, Öteki ve Ötekileştirme Bağlamında Sinema. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kırel, S. (2006) Küresel Seyircilik, Hollywood ve “Öteki” Sinemalar Bağlamında İran Filmlerinin Konumlandırılması. Galatasaray Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 4, 51-69 Koçak, Y. ve Terzi, E. (2012). Türkiye’de Göç Olgusu, Göç Edenlerin Kentlere Olan Etkileri ve Çözüm Önerileri. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 3 (3). ss.163-184. Madran, H. A. D. (2012). Sosyal Kimlik ve Ayrımcılık. K. Çayır ve M. Ayan (Ed.). Ayrımcılık: Çok Boyutlu Yaklaşımlar. (73-86) İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları. Naficy, Hamid (1997). Iranian Cinema. Geoffrey NowellSmith (Ed.). Oxford History of World Cinema. Londra: OUP. Onur, F. H. (2003). Öteki Sorunsalının “Alterite” Kavramı Çerçevesinde Yeniden Okunması Üzerine Bir Deneme. H. Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 21 (2). 255-277. Oylum, R. ve Sivaslıoğlu, K. (2011). Ortadoğu Sineması. 1. Baskı. İstanbul: Başka Yerler Yayınları Pars Today (2019). “Sanatkârlar Açısından Göç”. (1 Ocak 2019) https://parstoday.com/tr/radio/programs-i136447-sanatkarlar_a%C3%A7%C4%B1s%C4%B1ndan_g%C3%B6%C3%A7 Erişim Tarihi: 01.03.2019 Pour, M. Shirin (2007) Tarihsel Gelişimin Işığında İran Sineması. İstanbul: Es Yayınları. Tekgürler, M. (2015). Öteki Nedir, Nasıl Oluşmuştur? Boğaziçi Üniversitesi Avrupa Çalışmaları Merkezi Öğrenci Forumu Bülteni: Ötekileştirme. 3, (6-9), İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Matbaası. Tümtaş, M. S. ve Ergun, C. (2014). Göç ve Yoksulluk Kıskacında Yıkılan Bir Kent: Van. Akademik Yaklaşımlar Dergisi. 5(2). 1-23. Ünür, E. (2013). Görünmeyen Kimlikler: Öteki Kimliği Bağlamında “Kayıp Şehir” Dizisinin Analizi. Akademik İncelemeler Dergisi (Journal of Academic Inquiries) 8(2), 251-273. Yazıcı, E. (2019). 2018 Dünya Göç Raporu’nun Düşündürdükleri. Kamuda Sosyal Politika. Yıl:12, 38, 42-47. Yıldırım, S. G. (2018). Göç ve Afganlar: “İstikrarlı Mülteciler”. Göç Araştırmaları Dergisi. 4 (2). 128-159. Yıldız, M. Z. ve Alaeddinoğlu, F. (2011). Göç Ve Yoksulluk: Hakkâri Örneği. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 10(1), 437 - 462
Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 1, 26 - 45, 30.06.2020

Öz

Kaynakça

  • Alıcı, B. (2015). Aksanlı Sinemada Bahman Ghobadi: Anavatanımın Şarkıları Filmi İncelemesi. F. Aydoğan (Ed.). İçinde İletişim Çalışmaları. (259-279). İstanbul: Derin Yayınları. Arvas, N. (2016). Hollywood Sinemasında Öteki Sorunsalı Bağlamında Müslüman Kimlik Temsili. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Birleşmiş Milletler Uluslararası Göç Örgütü (IOM) (2019). 2018 Dünya Göç Raporu’nda Öne Çıkanlar. Kamuda Sosyal Politika. Yıl:12, 38, 34-41. Bozbeyoğlu, E. (2015). Mülteciler ve İnsan Hakları. Hacettepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Kültürel Çalışmalar Dergisi: Moment, 2 (1), 60-80. Çınarlı, Ö. (2016) İran’ın Afganistan’daki İç Savaşa Yönelik Dış Politikası. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8 (2).75-84 Deniz, O. (2015). Ortadoğu ve Asya Kökenli Göçmenlerin Göç Güzergâhında Türkiye Opsiyonu. Sosyoloji Divanı. 6, 209-231 Doğan, H. (2016). İdeolojik Bir Kurgu ve Ötekileştirme Referansı Olarak ‘İnsan Doğası’: Bartın Romanları Örneği. AÜDTCF: Antropoloji Dergisi, 31, 141-158 Efil, Ş. (2016). Kendini ‘Öteki’nde Fark Etmek: Ben-Öteki İlişkisinin Felsefî Uzantıları. İnönü Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 5(2), 51-66 Ekici, S. ve Tuncel, G. (2015). Göç ve İnsan. Birey ve Toplum. 5(9). 9-22 Frankenberg, G. (1994). "Zur Alchemie von Recht und Fremdheit. Die Fremden als juridische Konstruktion". Balke, F. v.d. (Der.), Schwierige Fremdheit. Über Integration und Ausgrenzung in Einwanderungsländern, Frankfurt/M.: Suhrkamp. Güllüoğlu, M. (2019). Göç. Mültecilik ve İnsani Yardım. Kamuda Sosyal Politika. Yıl: 12, 38, 12-15. Hsieh, H. F. ve S. E. Shannon (2005). Three Approaches to Qualitative Content Analysis. Qualitative Health Research, 15(9), 1277-1288. Kaçar, F. (2018). Kimlik, Öteki ve Ötekileştirme Bağlamında Sinema. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kırel, S. (2006) Küresel Seyircilik, Hollywood ve “Öteki” Sinemalar Bağlamında İran Filmlerinin Konumlandırılması. Galatasaray Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 4, 51-69 Koçak, Y. ve Terzi, E. (2012). Türkiye’de Göç Olgusu, Göç Edenlerin Kentlere Olan Etkileri ve Çözüm Önerileri. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 3 (3). ss.163-184. Madran, H. A. D. (2012). Sosyal Kimlik ve Ayrımcılık. K. Çayır ve M. Ayan (Ed.). Ayrımcılık: Çok Boyutlu Yaklaşımlar. (73-86) İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları. Naficy, Hamid (1997). Iranian Cinema. Geoffrey NowellSmith (Ed.). Oxford History of World Cinema. Londra: OUP. Onur, F. H. (2003). Öteki Sorunsalının “Alterite” Kavramı Çerçevesinde Yeniden Okunması Üzerine Bir Deneme. H. Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 21 (2). 255-277. Oylum, R. ve Sivaslıoğlu, K. (2011). Ortadoğu Sineması. 1. Baskı. İstanbul: Başka Yerler Yayınları Pars Today (2019). “Sanatkârlar Açısından Göç”. (1 Ocak 2019) https://parstoday.com/tr/radio/programs-i136447-sanatkarlar_a%C3%A7%C4%B1s%C4%B1ndan_g%C3%B6%C3%A7 Erişim Tarihi: 01.03.2019 Pour, M. Shirin (2007) Tarihsel Gelişimin Işığında İran Sineması. İstanbul: Es Yayınları. Tekgürler, M. (2015). Öteki Nedir, Nasıl Oluşmuştur? Boğaziçi Üniversitesi Avrupa Çalışmaları Merkezi Öğrenci Forumu Bülteni: Ötekileştirme. 3, (6-9), İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Matbaası. Tümtaş, M. S. ve Ergun, C. (2014). Göç ve Yoksulluk Kıskacında Yıkılan Bir Kent: Van. Akademik Yaklaşımlar Dergisi. 5(2). 1-23. Ünür, E. (2013). Görünmeyen Kimlikler: Öteki Kimliği Bağlamında “Kayıp Şehir” Dizisinin Analizi. Akademik İncelemeler Dergisi (Journal of Academic Inquiries) 8(2), 251-273. Yazıcı, E. (2019). 2018 Dünya Göç Raporu’nun Düşündürdükleri. Kamuda Sosyal Politika. Yıl:12, 38, 42-47. Yıldırım, S. G. (2018). Göç ve Afganlar: “İstikrarlı Mülteciler”. Göç Araştırmaları Dergisi. 4 (2). 128-159. Yıldız, M. Z. ve Alaeddinoğlu, F. (2011). Göç Ve Yoksulluk: Hakkâri Örneği. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 10(1), 437 - 462
Toplam 1 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Tayfun Çiftci

Birgül Alıcı

Yayımlanma Tarihi 30 Haziran 2020
Gönderilme Tarihi 11 Haziran 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020Cilt: 2 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Çiftci, T., & Alıcı, B. (2020). GÜNÜMÜZ İRAN SİNEMASI’NDA BİR “ÖTEKİ’’: AFGANLI MÜLTECİLER. Elektronik Cumhuriyet İletişim Dergisi, 2(1), 26-45.